SMA Hastalarında Yeni ve Pahalı Tedavi Dönemi Başladı

Son birkaç hafta içinde SMA’lı çocukların öldüğü ve birçok SMA hastası çocuğunda tedavi edilmezse öleceği bilinmekte. Peki nedir bu öldürücü SMA hastalığı?

Yaratıcı Yönleri Hayli Kuvvetli ve IQ’leri Yüksek Olan SMA Hastalarının Tedavisinde Kullanılan Nusinersen (Spinraza) İlacının dozu 125.000 dolar.

Peki, Ölümcül Kas Erime Hastası SMA’lı Bebek ve Çocuklarımızın Kaybına Nasıl Engel Olabileceğiz?  
SMA Genetik Bir Hastalık Olup Aile İçinde Sinsi Seyredebilir….

Bu ölümcül kas erime hastalığını engellemenin yollarından biri de akraba evliliklerinden uzak durmak gerekiyor. 

Aile içinde ve yakın akrabalarında bu tür SMA hastası bebek ve çocuklar varsa mutlaka genetik test yaptırmaları gerekir. Bu gibi aileler kontrollü çocuk sahibi olabilirler. Bunun için SMA hastalığını taşımayan embriyoların genetik analizi yapıldıktan sonra annelere transferinin yapılması gerekir.

Spinal musküler atrofi (SMA) ilerleyici kas güçsüzlüğü ve felçle sonuçlanan motor nöronların kaybı ile karakterize ciddi bir nöromüsküler kas hastalığıdır. SMA, motor nöronların hayatta kalması için gerekli olan bir protein olan SMN'yi kodlayan SMN1 genindeki genetik bir kusurdan kaynaklanır. SMA insidansı yaklaşık 10,000 canlı doğumda biridir. 
 

En öldürücü tipi SMA1 olup bebeklik çağında hastayı tutar. Kalıtım otozomal resesif geçişlidir. SMA'lıların yaklaşık %95'inde SMN1 gen defekti vardır. SMA, bebek ölümlerinin önde gelen genetik hastalıklarından biridir. Çoğu SMA vakası, SMN ("motor nöronların sağkalımı") adı verilen özel bir proteinin eksikliğinden kaynaklanmaktadır.

Motor nöronların çalışması için bu proteine ihtiyaç duyar. Bu proteini kodlayan genin adı SMN1'dir. Mutasyona uğramış veya eksik SMN1 mutant geni homozigot olarak taşıyan bireyler SMn proteinini üretemez ve böylelikle motor nöronlar ölür ve SMA'ya hastalığına yol açar.
 

Tip 1 SMA'lı hastalara doğumdan itibaren altı ay içinde teşhis konur, asla oturamaz veya yürüyemez; komplikasyonlar yüzünden genellikle birkaç yıl içinde ölürler. Tip 2 ile tip 4 arasındaki hastalar daha iyi bir prognoza sahiptir, ancak yaşamları hala tehlikeye girer;

Tip 2 hastalar daha uzun yaşıyor ancak dolaşabilmek için bir tekerlekli sandalyeye ihtiyaç duyarlar. SMA'lı insanlar sıklıkla ortalamanın üstünde bir IQ'su vardır.
Spinal kas atrofileri (SMA'lar) genetik olarak kalıtsal bozuklukların bir spektrumudur. Gen kusuru kromozom 5q üzerindedir ve hayatta kalma motoru nöron geni 1 (SMN1) olarak adlandırılır.

SMA tip I-IV olmak üzere 4 tipi vardır. 

Eğer bir çocuk sadece bir ebeveynden mutasyona uğramış SMN1 genini alırsa, çocuk bir SMA taşıyıcısı olacaktır. Bu, muhtemelen çocuğun SMA belirtisi göstermeyeceği, ancak daha sonra kendi çocuğuna aktarabileceği anlamına gelir. İki SMA taşıyıcısı birey evlenirse, %25 sağlam çocuk, %50 SMA taşıyıcısı ve %25 SMA hastası çocuk sahibi olabilirler. SMA taşıyıcısı olmak nispeten yaygındır.
 

ZİHİNSEL SAĞLIK 
SMA çocukları davranışlarında genel nüfustan farklı değildir; Onların bilişsel gelişimi biraz daha hızlı olabilir ve zekâlarının bazı yönleri ortalamanın üstündedir. 
 

ÖNLEME
Akraba evlilikleri ileri kuşaklarda hastalık oluşma riskini artırır.   
İki taşıyıcı anne babanın her birinin otozomal resessif kalıtsal SMA formlarından etkileneceği % 25'lik bir risk vardır.
 

Genetik test prenatal olarak SMN gen delesyonlarını (prenatal genetik teşhisi) aramak için amniyosentez ve koryonik villus örneklemesi ile yapılabilir. Ebeveynler daha sonra etkilenmiş bir cenini iptal etme kararı alabilir.
 

Embriyonun implantasyon öncesi genetik test, ailelerin bir önceki SMA hastalığından etkilenmiş çocukları olması durumunda da yapılabilir. Embriyoların, SMA'dan etkilenip etkilenmediklerini anlamak için test edilir ve SMN1 mutant olmayan embriyolar uterusa transfer edilebilir. Transfer sonrası gebelerde prenatal test ile fötüsün mutant SMN1 genini taşıyıp taşımadığı kontrol edilir. 

TEDAVİ
Spinal musküler atrofisi olan hastalar 2016 yılının sonunda Biogen firması FDA tarafından onaylanan  Spinraza (Nusinersen) isimli ilacı piyasaya sürdü. Ancak Firmanın nusinersen isimli ilacı çok pahalı olup enjeksiyon başına 125,000 dolarlık bir liste fiyatı belirlediğini açıkladı.

Enjeksiyon başı fiyatı, bir hastanın altı enjeksiyondan kullanması gerektiği ilk kullanım yılı için 750.000 ABD Dolarına, ömrünün geri kalanında her bir sonraki yılda 375.000 ABD Doları'na mal olacağını söyledi.

Sonuçta bir hastanın toplam tedavi masrafı 1.250.000 dolar.

Jefferies analisti Abrahams, ilacın yılda 1,6 milyar dolara kadar Biogen'i gelir getireceğine inanıyor.
 

Spinraza, SMN protein eksikliğine yol açan 5q kromozomundaki mutasyonların neden olduğu SMA'yı tedavi etmek üzere tasarlanmış bir antisense oligonükleotittir (ASO). SMA modeli transgenik hayvan modellerinde in vitro analizler ve çalışmalar kullanarak, Spinraza'nın SMN2 haberci ribonükleik asit (mRNA) transkriptlerinde ekson 7 kapsüllenmesini arttırdığı ve tam uzunlukta SMN proteini ürettiği gösterildi.
 

"SMA'lı hastaların gelecekteki tedavisinde gen tedavisi ve kök hücre tedavi çalışmaları devam etmektedir. Ancak yakın gelecekte CRISPR/Cas9 genom düzenleme tekniğinin bu gibi hastalıkların tedavisinde kullanılabileceği ve bu tekniğin deneysel çalışmaları devam etmektedir.

Kaynak: Prof.Dr. Haydar BAĞIŞ

05.08.2017